1. Inleiding
We kunnen in theorie met elk even aantal teams een
round robin of halve competitie houden waarin alle teams elkaar 1x ontmoeten. Het aantal
ronden van zo'n halve competitie bedraagt n-1 voor elke n = 2, het
aantal te spelen wedstrijden per ronde ½n, en het totale aantal te spelen
wedstrijden ½n(n-1). Een halve competitie met n=20 teams vergt derhalve n-1=19
ronden, en ½*20*19=190 wedstrijden.
De formules gaan ook op voor competities met een oneven antal teams. Dankzij het
eenvoudige hulpmiddel van de 3-hoekswedstrijd kunnen wij zelfs byes vermijden. Om het
rooster zo eenvoudig mogelijk te houden, laten wij 1 team als spil van alle
3-hoekswedstrijden fungeren. Voorwaarde voor het slagen van deze formule is, dat wij 1
team aanwijzen, dat vanaf de eerste tot en met de laatste ronde de spil van de 3-hoek
vormt. De overige teams spelen elk tweemaal achtereen in de 3-hoek. De teams in de 3-hoek
spelen over 2 ronden gerekend 2 matches van dezelfde lengte als de teams buiten de 3-hoek.
Stel het aantal teams op 19. De teams in de 3-hoek leveren in 2 ronden 3 voltooide matches
af, terwijl de 1-op-1 spelende teams dan 2x8=16 matches afleveren, in totaal 3+16=19
matches. Volgens de formule zouden de 19 teams in 2 ronden 2*½n=2*9½=19 matches
moeten spelen. De formule gaat dus ook op voor een oneven aantal teams.
Hallén, Hanner en Jannersten laten in hun standaardwerk Movements - A Fair Approach
steeds het laagst ingeschaalde team in de 3-hoek spelen, wat dan ook zo'n beetje de
wereldwijde standaard is geworden.Dit leidt ongetwijfeld tot frustratie bij de mindere
goden. Die begrijpelijke onvrede kunnen wij wegnemen door steeds het hoogst ingeschaalde
of ingeschatte team in de 3-hoek te zetten, en dat team tegen steeds sterkere teams te
laten aantreden. In een round robin van 19 teams betekent dat beginnen met de 3-hoek
1-18-19, en eindigen met de 3-hoek 1-2-3. Deze procedure werkt voor elk oneven aantal
teams van 7 of meer, maar begrijpelijkerwijs niet voor 5 teams. In een rooster van 5 teams
heb je maar 2 teams die buiten de 3-hoek vallen. Die 2 teams zouden elkaar dan in de 2e
ronde opnieuw treffen.
Hebben we een groot aantal teams en een beperkt aantal zittingen of avond ter beschikking,
dan valt het vaak lastig een halve competitie af te werken zonder de spoeling erg dun te
maken. Wij kunnen de teams dan beter verdelen in klassen dan wel in gelijkwaardige
groepen. Verdelen we de teams over gelijkwaardige groepen, dan willen wij na de voorronde
gewoonlijk verder met finales of knockouts. Dit vereist een plaatsingslijst
gebaseerd op resultaten geboekt vóór de competitie.
Vaak houden wij aan het einde van een round robin nog een halve zitting of meer over. Die
ruimte kunnen wij invullen met een bonusronde.
Wij bespreken achtereenvolgens de bijzonderheden van de 3-hoek, de knockouts, de
bonusronde, en de competitievormen met 4 of meer teams.
Copyright © 2002 by
Michel Franssen
Door naar 3-Hoeksontmoeting
Terug naar overzicht Competities 4-tallen